Κύστεις μαστού – Τι είναι και πως αντιμετωπίζονται
Κύστεις μαστού – Τι είναι;
Οι κύστεις μαστού είναι καλοήθη μορφώματα και αποτελούν τη συχνότερη αιτία που οδηγεί μία γυναίκα στο γιατρό της. Οι κύστες στο μαστό είναι πολύ συχνό εύρημα, είτε στον υπερηχογραφικό έλεγχο, είτε όταν είναι μεγαλύτερες, σαν ψηλαφητό εύρημα. Μπορεί να είναι πολλαπλές και αμφοτερόπλευρες (και στους δύο μαστούς), ενώ πολύ συχνά δε συνοδεύονται από κανένα απολύτως σύμπτωμα.Το μέγεθός τους κυμαίνεται από λίγα χιλιοστά μέχρι αρκετά εκατοστά
Αίτια
Πώς δημιουργούνται οι κύστεις του μαστού;
Η δημιουργία και ανάπτυξή των κύστεων οφείλεται στις φυσιολογικές αλλαγές που συμβαίνουν στο μαστό με την ηλικία και τις ορμονικές μεταβολές. Μπορούν να αναπτυχθούν σε κάθε ηλικία, συχνότερα όμως εμφανίζονται σε νεαρές γυναίκες, αλλά και σε γυναίκες που βρίσκονται στην περιεμμηνοπαυσιακή φάση και εξαφανίζονται σταδιακά μετά την εμμηνόπαυση.
Ξεκινούν ως συλλογή υγρού στην τελική πορολοβιακή μονάδα του μαστού, η οποία οφείλεται σε απόφραξη των εκφορητικών πόρων.
Κύστεις μαστού – Διάγνωση
Η κύστη στο στήθος παρουσιάζεται ως επώδυνη ή ανώδυνη μάζα στο μαστό, συχνά μεμονωμένη ή και πολλαπλές. Με την κλινική εξέταση μόνο δεν μπορεί να γίνει σαφής διάκριση μεταξύ κύστης ή συμπαγούς όγκου.
Η κύστη στο στήθος μπορεί να ψηλαφάται ως μια λεία, σαφή, συνήθως ευαίσθητη μάζα. Μπορεί όμως να εμφανίζονται και ως ομάδα και να έχουν ασαφή όρια στην ψηλάφηση. Η υφή τους ποικίλει και μπορεί να προσομοιάζει με τσαμπί από σταφύλια ή με μπαλόνι γεμάτο με νερό ή ακόμα και με σκληρή μάζα.
Η απεικόνιση της κύστης στο στήθος γίνεται με υπερηχογράφημα, το οποίο θα βάλει τη διάγνωση και θα κάνει τη διάκριση μεταξύ συμπαγούς ή κυστικής μάζας.
Κύστεις μαστού – Αντιμετώπιση
Η αντιμετώπισή τους εξαρτάται από την εμφάνισή τους στο υπερηχογράφημα.
Οι κύστεις του μαστού κατηγοριοποιούνται ως απλές, επιπλεγμένες ή σύνθετες, αναλόγως τα υπερηχογραφικά τους χαρακτηριστικά.
- Η απλή κύστη στο στήθος είναι ένα καλά περιγεγραμμένο ανηχοικό μόρφωμα, δηλαδή εμφανίζεται ως ένα τελείως μαύρο εύρημα στο υπερηχογράφημα με σαφή όρια, χωρίς γκρίζες περιοχές εντός αυτού.
- Επιπλεγμένη κύστη είναι η υποηχογενής μάζα με ομογενές χαμηλής ηχογένειας περιεχόμενο, δηλαδή γκρίζο περιεχόμενο, χωρίς συμπαγή στοιχεία ή πεπαχυσμένο τοιχώμα ή ανιχνεύσιμη αγγείωση.
- Η σύνθετη κύστη είναι υπόηχη μάζα με παχύ τοίχωμα ή / και διαφραγμάτια, με εμφάνιση κυστικών και συμπαγών στοιχείων εντός αυτής.
Ο κίνδυνος κακοήθειας δεν είναι αυξημένος σε περίπτωση που ανιχνεύεται μια απλή ή επιπλεγμένη κύστη στο στήθος και συστήνεται μια απλή παρακολούθηση.
Στην περίπτωση όμως της σύνθετης κύστης πρέπει να ακολουθήσει βιοψία, γιατί ο κίνδυνος κακοήθειας κυμαίνεται από 1-23%. Η βιοψία γίνεται διαδερμικά με υπερηχογραφική καθοδήγηση χρησιμοποιώντας κόπτουσα βελόνα (Core biopsy), η οποία παίρνει δείγμα ιστού για ιστολογική εξέταση.
Τα στοιχεία που μας εγείρουν την υποψία κακοήθειας είναι η παρουσία μεικτών συμπαγών και κυστικών στοιχείων, οι λοβώσεις, το πεπαχύμενο κυστικό τοίχωμα ή τα παχιά διαφραγμάτια. Η παρουσία 2 ή περισσοτέρων ύποπτων υπερηχογραφικών στοιχείων συσχετίζεται με 10 φορές αύξηση του κινδύνου για κακοήθεια.
Αν υπάρχουν κλινικά ευρήματα φλεγμονής, όπως ερυθρότητα δέρματος, τα οποία δεν υποχωρούν θα πρέπει να γίνει παρακέντηση με λεπτή βελόνα (Fine Needle Aspiration – FNA).
Μετά την FNA η μη εξαφάνιση του μορφώματος ή η παρουσία αιμορραγικού υγρού εγείρει επίσης την υποψία κακοήθειας. Τότε θα πρέπει να γίνει περαιτέρω απεικόνιση με μαστογραφία ή μαγνητική τομογραφία και υπερηχογραφικά καθοδηγούμενη διαδερμική βιοψία δια κόπτουσας βελόνας (Core biopsy).
Χειρουργείο
Πότε χρειάζεται χειρουργική επέμβαση για την κύστη στο στήθος;
Αν η κλινική υποψία με βάση την απεικόνιση ή την παρακολούθηση είναι υψηλή για κακοήθεια στο στήθος, ακόμα και αν η Core biopsy είναι αρνητική, τότε θα πρέπει να γίνει χειρουργική εξαίρεση του μορφώματος για να σταλεί εξολοκλήρου για ιστολογική εξέταση. Αν η ιστολογική εξέταση του δείγματος της Core Biopsy δείξει κακοήθεια, τότε γίνεται η ενδεδειγμένη αντιμετώπιση με βάση τον τύπο του καρκίνου (χειρουργική αντιμετώπιση).
