ΠΡΟΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΟΡΘΟΥ

Τι είναι η πρόπτωση ορθού;

Πρόπτωση ορθού είναι μια κατάσταση κατά την οποία το ορθό (το τελευταίο τμήμα του παχέος εντέρου) πέφτει προς τα κάτω και βγαίνει το εσωτερικό μέρος προς τα έξω. Αρχικά, το ορθό παραμένει μέσα στο σώμα, αλλά, καθώς η κατάσταση επιδεινώνεται, μπορεί να προεξέχει από τον πρωκτό. Παράλληλα, συχνά εμφανίζεται μια αδυναμία των μυών του πρωκτού, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε διαρροή βλέννας ή κοπράνων.

Η πρόπτωση ορθού περιλαμβάνει την αφύσικη προεξοχή του βλεννογόνου του ορθού μέσα από τον πρωκτό. Εν μέρει, η διάγνωση συμπίπτει με αυτή της χρόνιας πρόπτωσης των αιμορροΐδων, ειδικά αν μέρος της πρόπτωσης είναι αιμορροΐδες και βλεννογόνος του ορθού. Εάν η προεξοχή του βλεννογόνου του ορθού είναι μόνο μερική, τότε αυτό ονομάζεται μερική πρόπτωση του βλεννογόνου.

Ποιους επηρεάζει η πρόπτωση του ορθού;

Επηρεάζει συνηθέστερα γυναίκες κατά τη γέννηση. Λιγότερο συχνά, μπορεί να εμφανιστεί σε μικρά παιδιά ως αποτέλεσμα χρόνιας διάρροιας ή κυστικής ίνωσης.

Πόσο συχνή είναι αυτή η πάθηση;

Υπολογίζεται ότι εμφανίζεται σε περίπου 2,5 σε κάθε 1000 άτομα.

Είναι σοβαρή η πρόπτωση του ορθού;

Δεν είναι επειγόντως σοβαρό, αλλά μπορεί να προκαλέσει δυσφορία σε μερικούς ανθρώπους και μπορεί να οδηγήσει σε πιθανές επιπλοκές. Οι πιο συχνές επιπλοκές είναι η ακράτεια κοπράνων.

Υπάρχουν δύο τύποι πρόπτωσης ορθού: 1) Η μερική, που αφορά μόνο το βλεννογόνο του ορθού και 2) Η ολική, που αφορά τόσο το βλεννογόνο του ορθού όσο και τα τοιχώματα του ορθού, η οποία ονομάζεται επίσης και πλήρης πρόπτωση.

Η ολική πρόπτωση ορθού είναι μια κατάσταση κατά την οποία το ορθό κυριολεκτικά εξέρχεται και μπορεί να επεκταθεί μέχρι δέκα εκατοστά πέρα από τον πρωκτό. Παραμένει ακόμα ένα αμφιλεγόμενο ζήτημα, αν η αδυναμία των μυών της πυελικής περιοχής και του πρωκτικού σωλήνα είναι η αιτία ή το αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης. 

Πρόπτωση ορθού – Αιτίες

• Γύρανση
• Εγκυμοσύνη και τοκετός.
• Προηγούμενος τραυματισμός ή χειρουργική επέμβαση στη πύελο.
• Χρόνια δυσκοιλιότητα ή διάρροια.
• Λοιμώξεις από εντερικά παράσιτα.
• Χρόνιος βήχας ή φτέρνισμα.
• Βλάβη του νωτιαίου μυελού ή των νεύρων.
• Κυστική ίνωση.

Πρόπτωση του ορθού – Συμπτώματα 

• Αίσθημα πίεσης ή διόγκωση στον πρωκτό.
• Μία αίσθησησαν να έχει μείνει κάτι μέσα στον πρωκτό μετά την κένωση.
  
• Μια κόκκινη, σαρκώδης μάζα που κρέμεται από τον πρωκτό.
• Διαρροή βλέννας,ή αίματος από τον πρωκτό.
• Πρωκτικός πόνος ή φαγούρα.

Διαφορική διάγνωση

Η πρόπτωση του ορθού και οι αιμορροΐδες μπορεί να έχουν παρόμοια συμπτώματα και δεν είναι ασυνήθιστο να μπερδεύουμε το ένα με το άλλο. Οι αιμορροΐδες – πρησμένα αιμοφόρα αγγεία στον πρωκτό ή στο ορθό – μπορεί να προκαλέσουν κνησμό, πόνο ή αιμορραγία. Οι αιμορροΐδες μπορεί ακόμη και να προπέσουν – να γλιστρήσουν έξω από τον πρωκτό – και μπορεί να μοιάζουν με την πρόπτωση του ορθού του βλεννογόνου, αν συμβεί. Εξάλλου, εμφανίζονται μέσα στην ίδια κόκκινη, σαρκώδη βλεννώδη επένδυση.

Τόσο οι αιμορροΐδες όσο και η πρόπτωση του ορθού μπορεί να εμφανιστούν κατά τη διάρκεια και μετά την εγκυμοσύνη ή σε συνδυασμό με χρόνια δυσκοιλιότητα ή διάρροια. Ενώ η πρόπτωση του ορθού έχει πολλές πιθανές αιτίες, οι αιμορροΐδες προκαλούνται κυρίως από υπερβολική καταπόνηση κατά την κένωση. Είναι επίσης προσωρινές και θα υποχωρήσουν από μόνες τους, μέχρι να επανέλθουν, μετά από μια εβδομάδα περίπου. Η πρόπτωση του ορθού είναι χρόνια και προοδευτική. Τα συμπτώματα μπορεί να αλλάξουν, αλλά δεν θα υποχωρήσουν.

Διάγνωση και Εξετάσεις

Πώς γίνεται η διάγνωση της πρόπτωσης του ορθού;

Με το ιατρικό ιστορικό και στη συνέχεια με την κλινική εξέταση του ορθού. Για να επιβεβαιώωθεί η διάγνωση ή να αποκλειστούν άλλα πιθανά προβλήματα, μπορεί να χρησιμοποιηθουν μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες εξετάσεις:

Δακτυλική εξέταση: Αυτή είναι μια φυσική εξέταση με χρήση λιπασμένων δακτύλων με γάντια.

Ορθοπρωκτική Μανομετρία: Αυτή η δοκιμή μετρά τη δύναμη και τη στεγανότητα των πρωκτικών σφιγκτήρων.

Βαριούχος υποκλυσμός: Μια σειρά από ακτινογραφίες βίντεο του κατώτερου γαστρεντερικού σωλήνα.

Κολονοσκόπηση: Αυτή η δοκιμή εξετάζει το εσωτερικό του παχέος εντέρου.

Ηλεκτρομυογραφία (EMG): Αυτή η εξέταση προσδιορίζει εάν η βλάβη των νεύρων είναι ο λόγος για τον οποίο οι σφιγκτήρες του πρωκτού δεν λειτουργούν σωστά. Εξετάζει επίσης τον συντονισμό των μυών.

Εάν οι μύες του πυελικού εδάφους αδυνατούν, τότε μπορεί να υπάρξουν και άλλες καταστάσεις εκτός από την πρόπτωση του ορθού.

Οι πιθανές δευτερεύουσες συνθήκες περιλαμβάνουν:

• Δυσλειτουργία του πυελικού εδάφους.
• Ορθοκήλη.
• Ακράτεια ούρων.
• Κολπική πρόπτωση.
• Πρόπτωση ουροδόχου κύστης.

Επιπλοκές

Η πρόπτωση του ορθού θα υποχωρήσει από μόνη της; Όχι σε ενήλικες.

Τι συμβαίνει εάν η πρόπτωση του ορθού αφεθεί χωρίς θεραπεία; Θα συνεχίσει να επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου.

Η πρόπτωση ορθού χωρίς θεραπεία μπορεί να οδηγήσει σε διάφορες πιθανές επιπλοκές, όπως:

• Ακράτεια κοπράνων
• Δυσκοιλιότητα. Μερικοί άνθρωποι έχουν εναλλασσόμενη δυσκοιλιότητα με ακράτεια.
• Έλκη ορθού. Η τριβή και η έκθεση του βλεννογόνου του ορθού μπορεί να προκαλέσει έλκη του ορθού και επώδυνες πληγές που μπορεί να αιμορραγούν. Η ανεξέλεγκτη αιμορραγία μπορεί να οδηγήσει σε αναιμία.
• Εγκλωβισμός. Ένα «εγκλωβισμένο» ορθό κολλάει έξω από τον πρωκτό και δεν μπορεί να ωθηθεί πίσω. Ο κίνδυνος από αυτό είναι ότι θα μπορούσε να αποκοπεί η παροχή αίματος («στραγγαλισμός»). Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέκρωση του ορθού (γάγγραινα).

Θεραπεία

Πώς διορθώνετε την πρόπτωση του ορθού;

Υπάρχουν διάφορες χειρουργικές προσεγγίσεις για τη διόρθωση της πρόπτωσης του ορθού. Η επιλογή θα εξαρτηθεί από τις ιδιαιτερότητες της κατάστασήςτου ασθενούς.

Γενικά, για υγιείς ενήλικες, η πρώτη επιλογή είναι συνήθως η ορθοπηξία, η οποία είναι μια διαδικασία για την αποκατάσταση του ορθού μέσω της κοιλιάς. Ωστόσο, μερικοί άνθρωποι μπορεί να μην είναι καλοί υποψήφιοι για χειρουργική επέμβαση στην κοιλιά. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η χειρουργική του ορθού είναι μια άλλη επιλογή.

Κοιλιακή προσέγγιση (ορθοπηξία)

Αυτή η διαδικασία επαναφέρει το ορθό στην αρχική του θέση στη πύελο. Ο χειρουργός θα συνδέσει το ορθό στο πίσω τοίχωμα της λεκάνης (στο ιερό οστό) με μόνιμα ράμματα. Μπορεί επίσης να ενισχυθεί με πλέγμα. Αυτά θα κρατήσουν το ορθό αρκετά στη θέση του ώστε να αναπτυχθεί ουλώδης ιστός, ο οποίος θα το κρατήσει στη θέση του μετά από αυτό. Η ορθοπηξία έχει 97% μακροπρόθεσμο ποσοστό επιτυχίας στη διόρθωση της πρόπτωσης του ορθού.

Ανάλογα με την κρίση και την εμπειρία του χειρουργού, ορθοπηξία μπορεί να γίνει είτε με ανοιχτή χειρουργική επέμβαση στην κοιλιά είτε με ελάχιστα επεμβατική (λαπαροσκοπική) χειρουργική επέμβαση.

Η ανοιχτή χειρουργική επέμβαση σημαίνει άνοιγμα της κοιλιακής κοιλότητας για πρόσβαση στα όργανά.

Η λαπαροσκοπική χειρουργική γίνεται μέσω μικρών τομών, με χρήση μικρής κάμερας και μερικές φορές γίνεται με τη χρήση χειρουργικού ρομπότ.  Και οι δύο επεμβάσεις γίνονται με γενική αναισθησία.

Εάν υπάρχει ιστορικό χρόνιας δυσκοιλιότητας και αν αυτός ήταν ένας παράγοντας που συνέβαλε στην πρόπτωση του ορθούς, εξετάζεται η επιλογή της μερικής εκτομής του εντέρου κατά τη στιγμή της ορθοπηξίας.Αυτό σημαίνει να αφαιρεθεί  ένα τμήμα του παχέος εντέρου. Η αφαίρεση του προβληματικού τμήματος συχνά βελτιώνει τη λειτουργία του εντέρου μετά.

Ορθική προσέγγιση (περινεϊκή)

Εάν η χειρουργική επέμβαση στην κοιλιά δεν είναι η ιδανική επιλογή, η ενναλακτική προσέγγιση είναι δια μέσου του πρωκτού.

Η χειρουργική του ορθού δεν απαιτεί πάντα γενική αναισθησία όπως κάνει η χειρουργική στην κοιλιά. Μπορεί να γίνει και με επισκληρίδιο αναισθησία.

Η ορθική ή «περινεϊκή» προσέγγιση μπορεί επίσης να είναι καλύτερη επιλογή εάν η πρόπτωση είναι μικρή ή εάν το ορθό έχει εγκλωβιστεί εξωτερικά (σε έγκλειστο).

Υπάρχουν δύο τεχνικές:

Τεχνική Altemeier. Σε αυτή τη διαδικασία, ο χειρουργός τραβάει το ορθό έξω μέσω του πρωκτού και το αφαιρεί. Μπορούν επίσης να αφαιρέσοει το κάτω μέρος του παχέος εντέρου (σιγμοειδές κόλον) εάν εμπλέκεται σε πρόπτωση (πρωκτοσιγμοειδεκτομή). Στη συνέχεια, ράβοει τις δύο άκρες του παχέος εντέρου (του παχέος εντέρου που απομένει και του πρωκτού) ξανά μαζί. Το νέο άκρο του παχέος εντέρου σας γίνεται τώρα το νέο ορθό.

Αυτή η διαδικασία είναι λιγότερο επεμβατική από την ανοιχτή κοιλιακή χειρουργική και είναι πιο εύκολη στην ανάρρωση, αλλά το μειονέκτημά της είναι ότι η πρόπτωση μπορεί να επανεμφανιστεί. Ένας λόγος είναι ότι το νέο ορθό που δημιουργήθηκε από το παχύ έντερο δεν είναι τόσο δυνατό όσο ήταν το αρχικό Εξαιτίας αυτού, ορισμένοι χειρούργοι συνδυάζουν τη διαδικασία altemeier με μια “levatoroplasty” – σφίγγοντας τους μύες του πυελικού εδάφους ράβοντάς τους πιο κοντά μεταξύ τους.

Τεχνική Delorme. Επί πρόπτωσης μόνο του βλεννογόνου ή μιάς μικρής εξωτερικής πρόπτωσης, ο χειρουργός  μπορεί να επιλέξει μια πιο δευτερεύουσα διαδικασία. Η διαδικασία Delorme αφαιρεί μόνο την πρόπτωση του βλεννογόνου του ορθού. Στη συνέχεια, ο χειρουργός διπλώνει το μυϊκό τοίχωμα του ορθού στον εαυτό του και το ράβει μέσα στο πρωκτικό κανάλι. Το διπλό μυϊκό τοίχωμα βοηθά στην ενίσχυση του ορθού.

Ποιοι είναι οι πιθανοί κίνδυνοι ή οι επιπλοκές της επέμβασης πρόπτωσης του ορθού;

Όλες οι χειρουργικές επεμβάσεις συνοδεύονται από χαμηλό κίνδυνο ορισμένων γενικών επιπλοκών, όπως:

• Αιμορραγία.
• Μόλυνση.
• Θρόμβοι αίματος.
• Τραυματισμός σε κοντινά όργανα.
• Επιπλοκές αναισθησίας.

Πρόσθετοι κίνδυνοι που σχετίζονται με τη χειρουργική επέμβαση πρόπτωσης του ορθού περιλαμβάνουν:

• Αναστομωτική διαρροή. Εάν τα δύο άκρα του εντέρου που κόπηκαν και επανασυνδέθηκαν δεν επουλωθούν σωστά, μπορεί να προκληθεί διαρροή εντερικού περιεχομένου, απαιτώντας άλλη χειρουργική επέμβαση για την αποκατάσταση.
• Δυσκοιλιότητα. Για μερικούς ανθρώπους, η δυσκοιλιότητα επιδεινώνεται μετά την επέμβαση και μερικές φορές εμφανίζεται ακόμα κι αν δεν υπήρχε από πριν
• Σεξουαλική δυσλειτουργία. Η ορθοπηξία έχει μια μικρή (1% έως 2%) πιθανότητα να βλάψει ένα νεύρο που συνδέεται με την ανδρική σεξουαλική λειτουργία.

Πρόληψη

Πώς μπορώ να αποτρέψω την εμφάνιση ή την επανεμφάνιση της πρόπτωσης του ορθού μετά την επέμβαση;

Αντιμετωπίστε χρόνιες διαταραχές του εντέρου. Μην αφήνετε τη χρόνια δυσκοιλιότητα ή τη διάρροια να επιμείνει.

Ενισχύστε το πυελικό σας έδαφος. Οι ασκήσεις Kegel μπορούν να σας βοηθήσουν να διατηρήσετε τους πυελικούς μύες σας σε φόρμα και δυνατούς. Έχει αποδειχθεί ότι αποτρέπουν την ακράτεια καθώς και την πιθανή πρόπτωση πυελικών οργάνων.

Πρόγνωση

Τις περισσότερες φορές, η χειρουργική επέμβαση θα διορθώσει την πρόπτωση του ορθού, αλλά αυτή μπορεί να επανέλθει σε μικρό αριθμό ατόμων.   Η χειρουργική επέμβαση έχει επίσης μικτά αποτελέσματα για επιπλοκές του εντέρου. Αυτά τα προβλήματα μπορεί να χρειάζονται πρόσθετη θεραπεία για να επιλυθούν.