Η ελκώδης κολίτιδα είναι μία ανοσολογική πάθηση που προκαλεί φλεγμονή και έλκη στην εσωτερική επιφάνεια, στο βλεννογόνο του παχέος εντέρου. Η φλεγμονή καταστρέφει κύτταρα του βλεννογόνου με αποτέλεσμα να υπάρχει αιμορραγία, δημιουργία πύου και σχηματισμός μικρών πληγών (έλκη). Ταυτόχρονα η φλεγμονή προκαλεί συχνότερη κένωση του παχέος εντέρου με αποτέλεσμα την εμφάνιση διάρροιας.
Η ελκώδης κολίτιδα μπορεί να εκδηλωθεί για πρώτη φορά σε οποιαδήποτε ηλικία. Συνήθως ξεκινά στις ηλικίες μεταξύ 15 και 30 ετών ενώ, σπανιότερα, μπορεί η έναρξη της να παρατηρηθεί μεταξύ 50 και 70 ετών.
Συμπτώματα
Τα συχνότερα συμπτώματα της ελκώδους κολίτιδας είναι ο πόνος στην κοιλιά και οι αιματηρές διαρροϊκές κενώσεις. Η απώλεια αίματος προκαλεί αναιμία και εύκολη κούραση ενώ συχνά συνυπάρχει απώλεια βάρους και ανορεξία. Η ελκώδης κολίτιδα μπορεί επίσης να προκαλεί προβλήματα σε άλλα συστήματα εκτός από το πεπτικό σύστημα, τις λεγόμενες εξωεντερικές εκδηλώσεις της νόσου, όπως αρθρίτιδα, φλεγμονή στα μάτια ή ηπατικές διαταραχές.
Διάγνωση
Η διάγνωση της ελκώδους κολίτιδας γίνεται κυρίως με κολονοσκόπηση. Με την κολονοσκόπηση ο γαστρεντερολόγος είναι σε θέση να πάρει μικρά τμήματα από το έντερο και να τα στείλει για ιστολογική εξέταση.
Η ελκώδης κολίτιδα είναι μια χρόνια πάθηση που παρουσιάζει εξάρσεις και υφέσεις. Αυτό σημαίνει ότι είναι μια κατάσταση που έρχεται και φεύγει, δηλαδή μπορεί ένας άρρωστος να είναι εντελώς καλά για μεγάλο χρονικό διάστημα, αλλά κάποια στιγμή να παρουσιάσει υποτροπή και συμπτώματα . Μοναδικός τρόπος οριστικής θεραπείας της είναι η χειρουργική αφαίρεση όλου του παχέος εντέρου.
Η ελκώδης κολίτιδα δημιουργεί ένα συνεχή ερεθισμό του εντέρου, οπότε υπάρχει κίνδυνος να αναπτυχθεί δυσπλασία (αρχικό στάδιο καρκίνου), ή καρκίνος. Περίπου 5% των ασθενών με ελκώδη κολίτιδα, αναπτύσσουν καρκίνο του παχέος εντέρου. Ο κίνδυνος για καρκίνο αυξάνει με την αύξηση της διάρκειας της νόσου. Επίσης, επί προσβολής όλου του παχέος εντέρου ο κίνδυνος για καρκίνο, είναι 32 φορές υψηλότερος.
Θεραπεία
Η θεραπεία της ελκώδους κολίτιδας εξαρτάται από τη σοβαρότητα της πάθησης. Η αντιμετώπιση της πάθησης πρέπει να γίνεται εξατομικευμένα και πάντα από εξειδικευμένο γαστρεντερολόγο αρχικά. Υπάρχουν διάφορες κατηγορίες φαρμάκων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Ο στόχος των φαρμάκων που χορηγούνται είναι να φέρουν και να διατηρήσουν τη νόσο σε ύφεση όπως επίσης να βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των ασθενών με ελκώδη κολίτιδα.
Χειρουργική αντιμετώπιση
Η χειρουργική αντιμετώπιση της ελκώδους κολίτιδας, περιλαμβάνει την αφαίρεση του παχέος εντέρου. Σε περίπου 25% έως 40% των ασθενών, χρειάζεται να αφαιρεθεί το παχύ έντερο λόγω σοβαρής μορφής της νόσου.Οι επιπλοκές που μπορεί να παρουσιαστούν είναι: μαζική αιμορραγία, ρήξη του παχέος εντέρου ή ανάπτυξηκαρκίνου. Σε ορισμένες περιπτώσεις, συστήνεται από το γιατρό η αφαίρεση του παχέος εντέρου όταν η θεραπευτική αγωγή πριν από τη χειρουργική αντιμετώπιση αποτυγχάνει ή όταν τα φάρμακα (ιδίως η κορτιζόνη) προκαλούν τέτοιες παρενέργειες που διαταράσσουν την ποιότητα ζωής του ασθενούς ή δημιουργούν σοβαρές επιπλοκές.
