ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΠΡΩΚΤΟΥ

Οι παθήσεις πρωκτού περιλαμβάνουν:

Παθήσεις πρωκτού – Ραγάδα δακτυλίου

Η ραγάδα είναι μία μικρή σχισμή στον βλεννογόνο του πρωκτικού δακτυλίου και εκδηλώνεται με πολύ ισχυρό πόνο αμέσως μετά τη κένωση (σαν σχίσιμο ή κάψιμο), ο οποίος μπορεί να διαρκέσει 2-6 ώρες και κάποιες φορές συνοδεύεται από πολύ μικρή αιμορραγία.  Η ραγάδα είναι αρκετά συχνή στον γενικό πληθυσμό, αλλά συχνά συγχέεται με άλλες αιτίες πόνου και αιμορραγίας, όπως αιμορροΐδες.

Συμπτώματα

Η ραγάδα του πρωκτού προκαλεί συνήθως έναν έντονο πόνο που ξεκινά με την κένωση. Αυτός ο πόνος μπορεί να διαρκέσει αρκετά λεπτά έως μερικές ώρες. Ως αποτέλεσμα, πολλοί ασθενείς αποφεύγουν την κένωση για να αποτρέψουν τον πόνο.
Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
Αίμα στα κόπρανα ή στο χαρτί τουαλέτας μετά από κένωση.
Ράκη δέρματος (skin tag) κοντά στη ραγάδα του πρωκτού (πιο συχνή όταν είναι χρόνια ή υπάρχει για περισσότερο από 6 εβδομάδες).

Θεραπευτική αγωγή

Περιλαμβάνει την εκτομή της ραγάδας με τη χρήση λέιζερ ή διαθερμίας και τις περισσότερες φορές την ταυτόχρονη μερική σφιγκτοτομή του εσωτερικού πρωκτικού σφιγκτήρα. Στα χέρια ενός έμπειρου χειρουργού πρωκτού είναι μια χειρουργική επέμβαση που δεν προκαλεί επιπλοκές.
Είναι μια εντελώς ανώδυνη, αναίμακτη διαδικασία, που γίνεται με γενική ή επισκληρίδιο αναισθησία και ο ασθενής φεύγει από την κλινική την ίδια ημέρα. Τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά καθώς ο πόνος στο ραγάδες υποχωρεί σημαντικά από την πρώτη ημέρα και ο ασθενής επιστρέφει αμέσως στις δραστηριότητες.

Παθήσεις πρωκτού – Αιμορροΐδες

Οι αιμορροΐδες παρουσιάζονται όταν οι φλέβες ή τα αιμοφόρα αγγεία μέσα και γύρω από τον πρωκτό και το κάτω ορθό διογκώνονται και ερεθίζονται. Αυτό συμβαίνει όταν υπάρχει επιπλέον πίεση σε αυτές τις φλέβες. Περίπου το 50% των ενηλίκων βιώνουν τα συμπτώματα των αιμορροΐδων έως την ηλικία των 50 ετών.
Οι αιμορροΐδες μπορεί να είναι εσωτερικές ή εξωτερικές. Εσωτερικές αιμορροΐδες αναπτύσσονται εντός του πρωκτού ή του ορθού. Εξωτερικές αιμορροΐδες αναπτύσσονται έξω από τον πρωκτό.
Οι εξωτερικές αιμορροΐδες είναι οι πιο συχνές και πιο ενοχλητικές. Οι αιμορροΐδες προκαλούν πόνο, σοβαρό κνησμό και δυσκολία στο κάθισμα.

Αιτίες

Οι αιμορροΐδες εμφανίζονται όταν υπάρχει υπερβολική πίεση στις φλέβες γύρω από τον πρωκτό. Πιθανοί παράγοντες περιλαμβάνουν:
Δυσκοιλιότητα
Κακή διατροφή
Καθιστική ζωή
Oικογενειακό ιστορικό αιμορροΐδων

Παράγοντες κινδύνου:

Η συνεχής ανύψωση μεγάλου βάρους ή άλλη σταθερή αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης αιμορροΐδων. Η εγκυμοσύνη και ο τοκετός στις γυναίκες ευθύνονται επίσης για την αιμορροϊδοπάθεια καθώς και η παχυσαρκία λόγω της αυξημένης ενδοκοιλιακή πίεσης ευνοεί την ανάπτυξη.

Συμπτώματα:

Οι μικρές αιμορροΐδες συνήθως δεν δίνουν συμπτώματα ή μπορεί να προκαλούν μικρή απώλεια αίματος μετά την κένωση. Σε σοβαρότερες περιπτώσεις οι αιμορροΐδες είναι διογκωμένες, προβάλλουν κατά την κένωση ή και μόνιμα και προκαλούν συμπτώματα όπως επεισόδια αιμορραγίας, συνήθως κατά την κένωση, κνησμό, εκροή υγρού και πόνο.

Θεραπευτική αγωγή

Η χειρουργική επέμβαση για την απομάκρυνση των αιμορροΐδων ονομάζεται αιμορροϊδεκτομή.
Μπορεί να γίνει με επισκληρίδιο αναισθησία ή γενική αναισθησία.
Η αντιμετώπιση εξαρτάται από το βαθμό της αιμορροϊδαπάθειας και μπορεί να είναι συντηρητική ή χειρουργική.

Συντηρητική αγωγή:

Περιλαμβάνει τοπική φαρμακευτική αγωγή (αλοιφές, υπόθετα, χλιαρά εδρόλουτρα), ρύθμιση της δυσκοιλιότητας με δίαιτα ή φάρμακα.
Χειρουργική θεραπεία: περιλαμβάνει τις ήπιες επεμβατικές τεχνικές και τις χειρουργικές τεχνικές.

Ήπιες επεμβατικές τεχνικές:

Σκληροθεραπεία: Είναι η έκχυση σκληρυντικών ουσιών που θρομβώνει και νεκρώνει τις αιμορροΐδες.
Απολίνωση με ελαστικούς δακτυλίους: Είναι η πιο διαδεδομένη συντηρητική μέθοδος θεραπείας των αιμορροΐδων πρώτου και δευτέρου βαθμού. Με αυτή τη μέθοδο απολινώνεται ο αιμορροϊδικός όζος, ο οποίος νεκρώνεται και αποπίπτει σε διάστημα λίγων ημερών.
Κρυοθεραπεία: Δεν χρησιμοποιείται πια λόγω των πολλών μειονεκτημάτων της (επώδυνη, δύσοσμες εκκρίσεις του τραύματος, μακρά επούλωση, μεγάλο κόστος των μηχανημάτων.
Η υπέρυθρη φωτοπηξία:  Έχει καλά αποτελέσματα σε πρώτου και δεύτερου βαθμού αιμορροΐδες αλλά χρειάζεται ειδικός εξοπλισμός και δεν πλεονεκτεί της απολίνωσης με ελαστικούς δακτυλίους.

Διαστολή: Συνίσταται στη διαστολή του πρωκτικού σωλήνα. Η μέθοδος αυτή αν και προσφέρει άμεση ανακούφιση των συμπτωμάτων, δεν έχει γίνει αποδεκτή από την πλειονότητα των χειρουργών γιατί μπορεί να προκαλέσει ανεξέλεγκτη ζημιά στο σφιγκτήρα.
Πλάγια έσω σφιγκτηροτομή: Μπορεί να εφαρμοστεί σε αιμορροϊδοπάθεια 2ου και 3ου βαθμού. Συγκρινόμενη με τους ελαστικούς δακτυλίους δεν υπερέχει, γ’αυτό δεν έχει βρει ευρεία εφαρμογή.
Χειρουργική αιμορροϊδεκτομή: Είναι η περισσότερο αποτελεσματική και ριζική επέμβαση για αιμορροΐδες 4ου βαθμού και για την κρίση των αιμορροΐδων. Η επέμβαση γίνεται με γενική ή περιοχική αναισθησία με τη βοήθεια ηλεκτροδιαθερμίας ή Laser.
Ενδοσκοπική αιμορροϊδεκτομή Longo: Είναι η λιγότερη τραυματική μέθοδος. Συνίσταται στην εσωτερική συρραφή και αφαίρεση τμήματος του βλεννογόνου του ορθού που γίνεται με ειδικό συρραπτικό μηχάνημα και αποσκοπεί στην απαγγείωση των αιμορροϊδικών όζων.

Τεχνική Hall – Rar

Τα τελευταία χρόνια η πληρέστερη κατανόηση της αιτιοπαθογένειας της νόσου από τους σύγχρονους χειρουργούς καθώς και η έντονη ανάπτυξη της τεχνολογίας των υπερήχων προσέφεραν τη βάση για την ανάπτυξη μιας πρωτοποριακής μεθόδου την καθοδηγούμενη με υπερήχους απολίνωση των αιμορροϊδικών αρτηριών (τεχνική HAL–RAR). Ένα ειδικό πρωκτοσκοπικό εργαλείο εντοπίζει τις αιμορροϊδικές αρτηρίες με τη βοήθεια του ενσωματωμένου υπέρηχου Doppler. Οι εντοπισμένες αρτηρίες απολινώνονται με τη βοήθεια ειδικών ραμμάτων και έτσι διακόπτεται η κυκλοφορία του αίματος. Oι αιμορροΐδες παύουν να τροφοδοτούνται, ατροφούν και συρρικνώνονται. Δεν απαιτείται τομή στο δέρμα ή στο βλεννογόνο του πρωκτού με νυστέρι ή άλλο εργαλείο κοπής. Ο μέσος χρόνος της επέμβασης είναι 30-40 λεπτά. με ελάχιστο πόνο. Ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει σπίτι του την ίδια ημέρα και στις καθημερινές ασχολίες του την επόμενη. Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη φροντίδα ή φαρμακευτική αγωγή προ- και μετεγχειρητικά. Η μέθοδος εφαρμόζεται σε Αμερική και Ευρώπη και έχει ανακουφίσει χιλιάδες αιμορροϊδοπαθείς.

Πρωκτικά συρίγγια

Το παραεδρικό/περιεδρικό  συρίγγιο ή συρίγγιο πρωκτού είναι ένα κανάλι (συραγγώδης πόρος), μέσω του οποίου επικοινωνεί το εσωτερικό του πρωκτικού σωλήνα με το δέρμα γύρω από τον πρωκτό. Υπάρχει δηλαδή ένα κανάλι με μια είσοδο (έσω στόμιο συριγγίου ή ενδοπρωκτικό στόμιο) εντός του πρωκτικού σωλήνα και μια έξοδο (έξω στόμιο συριγγίου ή δερματικό στόμιο) στο δέρμα εκτός πρωκτού. Μέσω του έσω στομίου του πρωκτικού συριγγίου διοχετεύονται μικρόβια ή υγρά από τα κόπρανα, το δε φλεγμονώδες υγρό που εισέρχεται και πολλαπλασιάζεται σε ποσότητα εντός του συριγγίου, εξέρχεται από το δερματικό στόμιο.

Αιτίες

Η αιτία του περιεδρικού συριγγίου είναι συνήθως μια προηγηθείσα φλεγμονή στο έσω τοίχωμα του πρωκτικού σωλήνα.

Άλλος πιο σπάνιος μηχανισμός είναι η δημιουργία παραεδρικού συριγγίου σε έδαφος χρόνιας ραγάδας πρωκτού, στην επιφάνεια της οποίας επίσης δημιουργείται χρόνια φλεγμονή από μικρόβια των κοπράνων.

Σπανιότερα μπορεί το περιεδρικό συρίγγιο να οφείλεται σε χρόνια φλεγμονώδη νόσο του εντέρου (νόσος Crohn), κάτι που αλλάζει τη διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση.

Συμπτώματα

• Πόνος
• Ερυθρότητα
• Οίδημα γύρω από τον πρωκτό
• Αιμορραγία
• Επώδυνη κένωση ή ούρηση
• Εκροή πύου ή οροαιματηρού υγρού από το στόμιο του δέρματος.

Διάγνωση

Η διάγνωση του παραεδρικού συριγγίου τίθεται με την κλινική εξέταση, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις απαιτούνται συμπληρωματικές εξετάσεις (π.χ. μαγνητική τομογραφία) για τη διαπίστωση της πορείας του συριγγίου. Εναλλακτικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί το ενδοσκοπικό υπερηχογράφημα

Θεραπεία

Η θεραπεία του περιεδρικού συριγγίου είναι αποκλειστικά χειρουργική (χειρουργική αντιμετώπιση).

Η επέμβαση περιλαμβάνει δύο φάσεις, τη διαγνωστική και τη θεραπευτική.

Στην πρώτη φάση αναγνωρίζεται (με την έγχυση ειδικού χρωστικού υγρού, αλλά και με ειδικό λεπτό συρμάτινο εργαλείο) όλη η πορεία του παραεδρικού συριγγίου και των τυχόν διακλαδώσεών του (χαρτογράφηση συριγγίου)

Η επέμβαση αυτή καθαυτή του συριγγίου διακρίνεται σε 2 κατηγορίες, τη ριζική επέμβαση και την ενδοσκοπική επέμβαση.

• • 1. Η αφαίρεση του συριγγίου πραγματοποιείται σήμερα με laser (λέιζερ) CO2 ή ηλεκτροδιαθερμία, ώστε η επέμβαση να είναι κατά το δυνατόν πιο ανώδυνη, αφού καυτηριάζονται έτσι οι νευρικές απολήξεις του τραύματος. . Σε περίπτωση που το συρίγγιο δε διαπερνά το σφιγκτήρα, αφαιρείται ολόκληρο το συρίγγιο στην ίδια συνεδρία. Σε περίπτωση που το συρίγγιο διαπερνά το σφιγκτήρα, δεν αφαιρείται κατά το χειρουργείο ολόκληρο το συρίγγιο, αλλά πραγματοποιείται η εξής διαδικασία. Αφαιρείται το τμήμα του συριγγίου που δε διαπερνά το σφιγκτήρα, ενώ για το τμήμα του συριγγίου που περνά μέσα από το σφιγκτήρα εφαρμόζεται ανάλογα με την περίπτωση μια από τις εξής μεθόδους: Plug,Seton/ περίδεση, Lift, Advancement-Flap (πλαστική αποκατάσταση έσω στομίου συριγγίου).
    2. Εναλλακτική μέθοδος επέμβασης περιεδρικού συριγγίου είναι η ενδοσκοπική τεχνική FiLaC ή η μέθοδος VAAFT, με τις οποίες καυτηριάζεται το εσωτερικό του συριγγίου, χωρίς το συρίγγιο να αφαιρείται.
  • • Κατά την τεχνική FiLaC (Fistula Laser Closure), η οποία είναι ίσως και η πιο εξελιγμένη από τις δύο ενδοσκοπικές μεθόδους, καυτηριάζεται (μετά από χαρτογράφηση του συριγγίου) το εσωτερικό του συριγγίου μέσω μιας οπτικής ίνας laser. Η ίνα laser (λέιζερ) διαχέει την ενέργεια κυκλικά (360 μοίρες) καθόλο το μήκος του συριγγίου, χωρίς να καταστρέφει ή να τραυματίζει τους γύρω ιστούς. Το έσω στόμιο του συριγγίου (το στόμιο εντός του πρωκτικού σωλήνα) συγκλείεται με ειδική ραφή ή μέσω πλαστικής αποκατάστασης (advancement-Flap).
    • Κατά την επέμβαση VAAFT (Video Assisted Anal Fistula Treatment) γίνεται χρήση μιας μικροκάμερας, με τη βοήθεια της οποίας προβάλλεται σε οθόνη το εσωτερικό των τοιχωμάτων του συριγγίου, καθαρίζεται στη συνέχεια το συρίγγιο και στο τέλος καυτηριάζεται το εσωτερικό του συριγγίου με συγκεκριμένη μορφή ενέργειας (π.χ. laser ή ηλεκτροδιαθερμία ή ραδιοσυχνότητες RF) .

Πλεονέκτημα της ενδοσκοπικής θεραπείας των συριγγίων είναι κυρίως:

• μικρότερη πληγή
• η ακόμα πιο ανώδυνη μετεγχειρητική πορεία
• πιο γρήγορη ανάρρωση
• οι ευκολότερες αλλαγές.

Κάθε μέθοδος βέβαια παρουσιάζει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, τα οποία είναι υπό παρακολούθηση σύμφωνα με τα διεθνή δεδομένα.

Όλες οι σύγχρονες επεμβάσεις περιεδρικού συριγγίου είναι απολύτως ασφαλείς (δεν υφίσταται κίνδυνος ακράτειας, αφού δεν επηρεάζεται ο σφιγκτήρας).

Το εξιτήριο μετά την επέμβαση του περιεδρικού συριγγίου (ανεξαρτήτως μεθόδου) γίνεται συνήθως λίγες ώρες μετά την επέμβαση, η οποία πραγματοποιείται υπό σύντομη γενική ή επισκληρίδια αναισθησία.

Πρωκτικά αποστήματα

Το παραεδρικό / περιεδρικό απόστημα πρωκτού είναι ένα απόστημα (συλλογή πύου) κάτω από το δέρμα γύρω από τον πρωκτό.

Η αιτία δημιουργίας του περιεδρικού αποστήματος είναι η απόφραξη σε κάποιο σημείο της διαδρομής ενός προϋπάρχοντος περιεδρικού συριγγίου (π.χ. απόφραξη έξω στομίου συριγγίου), οπότε το πυώδες υγρό δε βρίσκει διαφυγή προς το δέρμα και δημιουργείται συλλογή πύου (απόστημα).

Τα συμπτώματα είναι:
Πόνος, ο οποίος είναι συνήθως σταθερός, χτύπημα και χειρότερος όταν κάθεστε.
Ερεθισμός του δέρματος γύρω από τον πρωκτό, όπως πρήξιμο, ερυθρότητα και ευαισθησία.
Εκκροή πύου.
Δυσκοιλιότητα ή πόνος κατά την κένωση.

Θεραπεία

Η θεραπεία του περιεδρικού αποστήματος είναι χειρουργική και συνίσταται στην επείγουσα ευρεία διάνοιξη και αφαίρεση του αποστήματος με laser (λέιζερ) CO2 ή ηλεκτροδιαθερμία.

Κατά την επέμβαση, θα πρέπει να γίνει χαρτογράφηση της περιοχής, ώστε να αναγνωριστεί και να αφαιρεθεί κατά την ίδια συνεδρία και το παραεδρικό συρίγγιο που προκάλεσε το απόστημα. Σε αντίθετη περίπτωση το παραεδρικό απόστημα θα υποτροπιάσει.

Το εξιτήριο πραγματοποιείται συνήθως λίγες ώρες μετά την εγχείρηση.